تحقیر آمیز بودن مجازات ها

در یک تقسیم بندی مجازات های جنایی را به دو دسته مجازات های ترهیبی و ترذیلی ( تحقیر آمیز بودن مجازات ها ) و مجازات های سیاسی و غیر سیاسی تقسیم می کنند . لیکن از نظر ماهوی وصف ترذیلی یا ترهیبی بودن را نمی توان فقط در وصف جنایی مجازات محدود نمود ، به علاوه با توجه به اینکه تقسیم بندی مجازات ها به خلاف و جنحه و جنایت در قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 منسوخ گردیده است بر این اساس می توان وصف ترهیبی یا ترذیلی بودن را در برخی مجازات ها از جمله مجازات های بدنی مورد توجه قرار داد و آنان را مشخص نمود .

در تقسیم بندی ای که از جهت مجازات های جنایی اشاره گردید مجازت های ترهیبی و ترذیلی ( تحقیر آمیز بودن مجازات ها ) را به دو دسته تقسیم می نمایند :

1 – مجازات های ترهیبی و ترذیلی

2 – مجازات های ترذیلی تنها

مجازات های ترهیبی و ترذیل مجازات هایی هستند که به آزادی و یا جان اشخاص گزند وارد سازد از این قبیل است مجازات های اعدام و حبس با اعمال شاقه و حبس ر کلوزیون در صورتی که مجازات های تزذیلی به اهلیت قضایی و حیثیت آنان لطمه می زنند مثل تبعید و محرومیت از حقوق اجتماعی و خانوادگی .

به عبارت دیگر منظور از وصف تحقیر آمیز بودن مجازات ها این است که مجازات جنایی توأم با رسوایی و هتک و فضاحت باشد .

انتقاد به این نوع تقسیم بندی

این تقسیم بندی مورد انتقاد قرار گرفته شده است زیرا ؛ بعضی از مجازات هایی که در عداد مجازات های ترذیلی تنها قلمداد شده اند مانند تبعید ، خاصیت ترهیبی هم دارند به علاوه غیر از موارد استثنایی این تقسیم بندی ثمره قضایی ندارد .

بررسی مجازات های بدنی نظیر اعدام ، شلاق و قطع عضو و سنگسار نشان می دهد که وصف ترذیلی بودن و ترهیبی بودن مجازات در آنها بسیار بارز و مشخص است مجازاتی نظیر اعدام هم باعث می شود که شخصیت و حیثیتی که فرد در طول زندگی خود آن را به دست آورده است از بین برود و به نوعی حیثیت وی و خانواده اش زایل شود که شامل وصف ترذیلی بودن می شود.

و از طرف دیگر هم شامل وصف ترهیبی بودن مجازات می باشد زیرا وصف ترهیبی به این معنا است که مجازات متوجه جسم انسان باشد و این کیفر به جسم متهم ضریه وارد می آورد . این مسئله برای شلاق و سنگسار و قطع عضو نیز وجود دارد مجازات های بدنی به طور کلی هم وصف ترهیبی را دارند زیرا ، به بدن انسان درد و رنج وارد می آید و هم شامل وصف ترذیلی هستند که حیثیت و شخصیت مجرم را مورد ضربه قرار می دهند.

مجازات هایی که جسم انسان را مورد رنج و تعذیب قرار می دهند  اکثراً در ملاء عام اجرا می شده است زیرا ، هدف از اجرای مجازات لطمه به حیثیت جانی و شکستن شخصیت و غرور وی در درونش بوده است و هم لطمه وارد کردن به آبروی فرد در بین افراد جامعه بوده است که به این ترتیب چنانچه دقت کنیم اجرای چنین کیفرهایی باعث ترذیل و ترهیب مجرم می شوند .

برای دریافت مشاوره از وکیل دادگستری با شماره های دادپلاس در تماس باشید