حق السکوت
افراد زیادی که قربانی باج گیری یا گرفتن حق السکوت مشوند از حق و حقوق قانونی خود اطلاعی ندارند!ما در این نوشته سعی داریم تا در این زمینه مطالب کاربردی را بیان کنیم
حق السکوت مرتبط با موضوع ماده 669 قانون مجازات اسلامی میباشد که حق السکوت بگیر بزه دیده را تهدید میکند که اگر خواسته او را انجام ندهد فلان راز را افشا میکند و یا اسرار خانوادگی طرف را فاش میکند یا کارهایی از این قبیل.
کلمه حق السکوت در قانون دیده نمیشود ولی در ماده 669 ذیل فصل 22 قانون مجازات اسلامی،موضوع تهدید و اکراه دیده میشود که گرفتن حق و سکوت شامل این موضوع میشود.
نکاتی که قربانیان حق السکوت باید توجه داشته باشند
نکته مهمی که قربانیان حق السکوت باید توجه داشته باشند این است که تسلیم شدن در برابر چنین اقدامی پایان کار نیست و فرد حق السکوت بگیر اخاذیاز شما را هرگز پایان نمیدهد
تنها روشی که پیشنهاد میشود این است که فرد قربانی به دادسرا مراجعه کرد و درخواست طرح شکایت داشته باشد.
فردی که مورد اخاذی قرار میگیرد ملزم به وصف جزئیات در مراجع قضایی در مورد مسائلی که وصف مجرمانه ندارد ، نیست.
همینطور به‌عنوان مثال مسائل اخلاقی و جنسی که شاکی خصوصی ندارد و ناشی از اقدام سازمانی نیست. در این موارد مقام قضایی به شکایت رسیدگی و حق‌السکوت‌بگیر را تعقیب میکند، اما متعرض مطلبی که او با تهدید به افشای آن حق‌السکوت می‌گرفته است نخواهد شد.
به‌عبارت دیگر شاکی به دادسرا خواهد گفت فردی با تهدید به افشای رازی از من حق‌السکوت میگیرد ولی اجباری به توصیف آنچه حق‌السکوت‌بگیر مطرح میکند، ندارد.
با توجه به مطلق بودن ماده 669 حتی در این مورد نیز فرد مطالبه‌گر اگر تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا افشای سر، کرده باشد قابل تعقیب است. اما گفتن سخنانی مانند «اگر طلب مرا ندهی شکایت خواهم کرد و تو را به زندان خواهم انداخت» مصداق جرم نیست.
در مواقعی که جامعه با بحران‌های اقتصادی شدید روبه‌روست، اخاذی و دریافت حق السکوت بیش از سایر مواقع شدت می گیرد.
پروسه بررسی پرونده‌های حق السکوت به محل وقوع جرم که در کدام استان یا شهر اتفاق افتاده و همچنین تراکم کار در محل دادسراهای آن محل بستگی دارد و نمی‌توان زمانبندی دقیقی را گفت.
اخاذی به چند قسمت تقسیم میشود
اخاذی با استفاده از سلاح و چاقو
که موضوع ماده 617قانون مجازات اسلامی است و جرم عمومی محسوب میشود، یعنی تعقیب آن نیاز به شاکی ندارد و دادسرا درصورت آگاهی یا اعلام جرم درگیر رسیدگی خواهد شد. مجازات این عمل 6ماه تا 2سال حبس و تا 74ضربه شلاق است.
اخاذی با تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی
نوع دیگر اخاذی با تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی یا افشای سِر نسبت به‌خود طرف یا بستگان او تحقق می‌یابد و مجازات آن از 2ماه تا 2سال حبس و تا 74ضربه شلاق است، اعم از اینکه مرتکب، مالی مطالبه کرده باشد یا اقدام یا عدم‌اقدام به کاری را از بزه‌دیده خواسته باشد، این عمل در ماده 669قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده است.
جرمی که مشابه به اخاذی است
جرم دیگری که با این دو مورد مشابهت دارد ولی قانونگذار در توصیف آن، کلمه اخاذی را به‌کار نبرده لکن نتیجه آن بسیار شبیه به اخاذی است، جرم موضوع ماده 668قانون مجازات اسلامی محسوب میشود.
به موجب آن، هر کس با جبر و قهر یا با اکراه و تهدید، دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضا و مهر کند یا سند و نوشته‌ای را که متعلق به او یا سپرده به او باشد از وی بگیرد به حبس 3ماه تا 2سال و تا 74ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
جرایم موضوع مواد 668و 669قانون مجازات اسلامی قابل گذشت محسوب می‌شوند یعنی تعقیب آنها مستلزم شکایت است.
برای دریافت اخذ وکالت در مشهد از گروه وکلای دادگستری دادپلاس با شماره های کارشناسان دادپلاس در تماس باشید.
