شاكي كيست؟
شخصی که از وقوع جرم به او ضرر و زیان وارد می شود و در مقام مطالبه آن بر‌می‌آید شاکی خصوصی نام دارد.
در جرایم قابل گذشت مانند فحاشی، ترک انفاق، صدمات بدنی ساده، چک بلامحل و… نقش اصلی را در تشکیل پرونده شاکی ایفا می‌کند. یعنی اگر متضرر از این جرايم در مقام دادخواهی و شکایت برنیاید نه پلیس و نه دادسرا حق تعقیب مرتکب جرم را ندارند و هنگامي مرتکب جرم تعقیب می شود که متضرر از جرم از او شکایت کند.
اما در جرایم غیر قابل گذشت مانند سرقت، قتل، کلاهبرداری و… شاکی نقش ثانویه دارد یعنی حتی اگر در مقام مطالبه ضرر و زیان برنیاید و شکایتی طرح نکند پلیس و دستگاه قضايی مکلف به کشف جرم و تعقیب متهم هستند. البته رضایت شاکی در این گونه جرايم نقش مهمی در تخفیف مجازات متهم خواهد داشت.
شاکی خصوصی کیست ؟
“شخصی که از وقوع جرمی متحمل ضرر وزیان شده و یا حقی از قبیل قصاص و قذف پیدا کرده و آنرا مطالبه مینماید مدعی خصوصی و شاکی نامیده میشود .
شاکی همان مجنی علیه می باشد که جرم برعلیه او ارتکاب یافته است . اگراو اقدام به طرح شکایت و تعقیب شخص راخواستار شود ، شاکی است . ولی اگر بعد از طرح شکایت اقدام به طرح
دعوای ضررو زیان کند دراینصورت او مدعی خصوصی می باشد .
دعوا ممکن است هردو جنبه را داشته باشد هم جنبه عمومی وهم جنبه خصوصی مانند کلاهبرداری وقتل که درصورت گذشت شاکی نیز ، مجازات جنبه عمومی جرم باقی می ماند.
شاکی چطور طرح شکایت کند؟
برای طرح شکایت باید به دادسرا یا کلانتری مراجعه نمود . البته باید به کلانتری یا دادسرایی مراجعه کنید که جرم در حوزه آن واقع شده باشد.
البته برخلاف دعوای حقوقی که خواهان باید دادخواست با تمام تشریفات و شرایط آن پر کند برای طرح دعوای کیفری شاکی لازم نیست حتماً برگه مخصوصی با تشریفات خاص تهیه کند.
او فقط باید حداقل‌هایی را رعایت کند. ماده ۶۸ و ۶۹ قانون آیین دادرسی کیفری شرایط شکایت را مشخص کرده است. بر اساس ماده ۶۸: «شکایت برای شروع به رسیدگی کافی است، قاضی دادگاه نمی‌تواند از انجام آن خودداری نماید.»
نکته‌ای که باید در این خصوص به خاطر داشت این است که مطابق ماده ۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری، قضات و ضابطان دادگستری موظفند شکایت کتبی یا شفاهی را همه وقت قبول کنند.
شکایت شفاهی در صورت مجلس قید میشود و به امضای شاکی می‌رسد، اگر شاکی نتواند امضا کند یا سواد نداشته باشد مراتب در صورت مجلس قید و انطباق شکایت شفاهی با مندرجات صورت‌جلسه تصدیق میشود.
شاکی برای بیان شکایت خود باید به چه نکاتی توجه داشته باشد؟
شاکی خودش یا توسط وکیل دادگستری حق شکایت دارد. در شکوائیه باید مشخصات و نشانی کامل و دقیق خود و کسی را که از او شکایت كرده است بیاورد.
در شکوائیه موضوع شکایت و تاریخ و محل وقوع جرم و دلایل ادعا و نیز در صورت استناد به شهادت گواهان نام و نشانی گواهان آورده شود.
ضرر و زیان مالی به صورت تقریبی یا دقیق آورده شود. امضا و یا اثر انگشت ذیل شکوائیه درج شود.
برای دریافت مشاوره با وکیل میتوانید با ما در تماس باشید و برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه مشاوره حقوقی مراجعه نمایید.
