فرجام خواهی چیست؟
فرجام خواهی چیست؟
تعریف فرجام خواهی در لغت
فرجام در لغت به معنی پایان، آخر و عاقبت است و اعتراض فرجام خواهی اعتراض به رای دادگاه بدوی یا تجدید نظر است.
تعریف رای بدوی و رای تجدیدنظر
رای بدوی به رای گفته میشود که در دادگاه اولیه که موضوع در ابتدا در ان دادگاه مطرح و رسیدگی میشود گفته میشود
رای تجدید نظر به رای گفته میشود که در دادگاه تجدیدنظر در اعتراض به رای بدوی صادر میشود.
وظیفه دیوان عالی کشور است که به اعتراض فرجام خواهی رسیدگی کند و با بررسی این موضوع که آیا قوانین و مقررات و موازین شرعی در این رای رعایت شده یا خیر، این رای را تایید یا نقض می کند.
چه تفاوتی میان فرجام خواهی و تجدید نظر وجود دارد؟
علاوه بر تفاوتی که در آرا قابل اعتراض فرجام و قابل اعتراض تجدید نظر وجود دارد، در فرجام خواهی در مورد اینکه حق با کدامیک از طرفین است تصمیمی گرفته نمیشود و رایی به نفع یا زیان طرفین صادر نمیشود و فقط رای صادر شده در دادگاه ها را تایید یا نقض می کند.
در حالی که در اعتراض تجدید نظرخواهی مانند مرحله بدوی در مورد موضوع مطرح شده و اینکه حق با کدامیک از طرفین است، تصمیم می گیرد و رای صادر می کند.
قرار هایی که قابل رسیدگی فرجامی هستند:
- قرار رد دادخواست که از دادگاه صادر شده باشد.
- قرار سقوط دعوا یا عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.
احکامی قابلیت رسیدگی فرجامی را نخواهد داشت:
- احکام مستند به اقرار قاطع دعوا در دادگاه.
- احکام مستند به رای یک یا چند نفر کارشناس که طرفین به صورت کتبی آن را قاطع دعوا قرار داده باشند.
- احکام مستند به سوگند که قاطع دعوا باشد. (به این معنی که بلافاصله بعد از اقرار یا تقدیم نظریه کارشناسی به پرونده، رای صادر شود. در این زمان خواهیم گفت که قاطع دعوا بوده است.)
- احکامی که طرفین حق فرجام خواهی را از خود سلب نموده باشند.
- احکامی که ضمن یا بعد از رسیدگی به دعاوی اصلی راجع به متفرعات آن صادر می شود. در صورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل رسیدگی فرجامی نباشد.
- احکامی که به موجب قوانین خاص غیر قابل فرجام است.
ترتیب فرجام خواهی به چه صورتی میباشد؟
افراد زیر می توانند با رعایت موارد آتی، درخواست رسیدگی فرجامی نمایند:
- طرفین دعوا، قائم مقام، نمایندگان قانونی و وکلای آنها.
- دادستان کل کشور.
فرجام خواهی با تقدیم دادخواست فرجامی به دادگاه صادر کننده رای به عمل می آید. تاریخ تقدیم دادخواست البته در صورت ثبت آن در همان روز تقدیم، ابتدای فرجام خواهی محسوب می شود.
آشنایی با انواع فرجام خواهی
- فرجام خواهی اصلی:
وقتی است که محکوم علیه (چه کلاً یا جزئاً محکوم شده باشد) با تقدیم دادخواست فرجامی موجب میشود که پرونده در دیوان عالی کشور جهت رسیدگی فرجامی مطرح میشود که محکوم علیه معمولا در مهلت مقرر قانونی دادخواست خود را به دادگاه صادر کننده رأی به عمل میآورد.
فرجام خواهی از طریق دادستان کل کشور: هرگاه از رأی قابل فرجام در مهلت مقرر قانونی فرجام خواهی نشده یا به هر علتی در آن موارد قرار رد دادخواست فرجامی صادر و قطع شده باشد و ذی نفع مدعی خلاف شرع یا قانون بودن آن رأی باشد میتواند از طریق دادستان کل کشور تقاضای رسیدگی فرجامی مینماید که مستلزم تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی فرجامی است.
- فرجام خوهی تبعی:
فرجام خوانده میتواند فقط در ضمن پاسخی که به دادخواست فرجامی میدهد از حکمی که مورد شکایت فرجامی است نسبت به جهتی که آنرا به ضرر خود یا خلاف موازین شرعی و مقررات قانونی میداند تبعاً درخواست رسیدگی فرجامی مینماید در این صورت درخواست فرجام تبعی به طرف ابلاغ میشود که ظرف مدت بیست روز به طور کتبی پاسخ دهد، هرچند مدت مقرر برای درخواست فرجام نسبت به او مقتضی شده باشد.
مهلت فرجام خواهی
مهلت اعتراض فرجام خواهی ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رای قابل فرجام است. این مهلت برای اشخاص مقیم خارج کشور دو ماه است.
در اینجا تا حدود زیادی به پاسخ این سوال که اعتراض فرجام خواهی چیست رسیدید، اما دقت داشته باشید که احکام قابل فرجامی که بیان کردیم به دلایلی در موارد خاصی امکان فرجام ندارند که برای آگاهی دقیق از امکان یا عدم امکان اعتراض فرجام خواهی در پرونده شما و همچنین آگاهی از جهات و دلایل و مدارکی که باید در اعتراض خود مطرح کنید، مشورت با وکیل ضروری می باشد.
برای دریافت مشاوره حقوقی از وکیل خوب با شماره های دادپلاس در تماس باشید.