آشنایی با نفقه
نفقه یعنی تأمین هزینه زندگی زن كه شامل خانه، اثاثیه، منزل، غذا، لباس، دارو و درمان بوده كه از زمان عقد دائم بر عهده شوهر است. محاسبه میزان نفقه بر مبنای شئونات خانوادگی زن، عرف و عادت ساكنان هر منطقه و وضع مالی مرد میباشد.
تنها در ازدواج دایم نفقه زن بر عهده شوهر است اما در نكاح منقطع، شوهر ملزم به پرداخت نفقه نیست؛ مگر اینکه در عقد شرط شده باشد. زن هنگامی میتواند نفقه مطالبه كند كه از شوهر خود تمكین کرده باشد.
در این خصوص بین فقها و حقوقدان ها اختلاف نظر است ولی به نظر می رسد نفقه مقتضای ذات عقد نکاح دائم نباشد که نتوان خلاف آن شرط کرد به اصطلاح حقوقی نفقه مقتضای اطلاق عقد نکاح دائم به شمار می رود و بدیهی است که زوجین می توانند در ضمن عقد در این خصوص با تراضی و توافق تصمیم گیری کنند.
نکته: بر خلاف استحقاق دراستحقاق حقوق زوجه تمکن مرد شرط نیست به عبارت دیگر چنین نیست که مرد در صورت توانایی مالی بایستی حق همسر خود را پرداخت کند و مرد فقیر نیز ملزم به پرداخت حقوق زوجه است حتی اگر زن تمکن داشته و یا شاغل باشد باز هم پرداخت حقوق زوجه بر عهده زوج می باشد.
نکته: در این که آیا هزینه تحصیل زوجه جزء حقوق زوجه محسوب می شود یا خیر قانون در این زمینه ساکت است ولی نظر فقها و مراجع بر این است که هزینه تحصیل از شمول نفقه واجب مرد خارج است.
اگر در زمینه نفقه نیاز به مشاوره با وکیل نفقه در مشهد دارید با شماره tel:09152491040 در تماس باشید
تعریف تمکین
در تعریف تمکین نیز باید گفت که تمکین عبارت از برآوردن نیازهای شوهر و اجابت كردن خواستههای مشروع وي از سوي زن است. یکی از مصاديق تمکین در قانون، اقامت زن در خانه دایمی شوهر است، به این معنا که زن برای دریافت نفقه باید در خانه شوهر زندگی كند مگر آن كه حین وقوع عقد شرطی جز این شده باشد.
همچنین در صورتي كه زن بدون دلیل موجه و بدون موافقت شوهر خانه را ترك و حتی در خانه پدر و مادر خویش اقامت کند، مرد میتواند از دادن نفقه امتناع کند. بر اساس قانون، زنی كه بدون دلیل موجه از تمكین همسرش خودداری كند، ناشزه نامیده میشود كه در این صورت مرد میتواند علاوه بر عدم پرداخت نفقه از دادگاه تقاضای طلاق کرده یا درخواست ازدواج مجدد کند.
تعلق گرفتن نفقه به زن وابسته به تمكین كامل زن است که به دو صورت مطرح می شود:
- تمكین خاص: داشتن روابط زناشویی زن و شوهر می باشد.
- تمكین عام: فرمانبرداری در امور كلی زندگی می باشد. که یکی از مصادیق آن اقامت در اقامتگاه دایمی شوهر است. یعنی زن برای دریافت نفقه باید در خانه شوهر زندگی کند. مگر آن که حین وقوع عقد شرطی جز این شده باشد.
میزان نفقه زن چه مقدار است؟
در قانون میزان مشخصی برای نفقه مشخص نشده است همانطور که اشاره شد ملاک تعیین حقوق زوجه نیازهای زوجه و شان اوست که در شرایط زمانی و مکانی مختلف، میزان نفقه متغیر خواهد بود. اگر زنی برای مطالبه نفقه به دادگاه مراجعه کند در این موارد محاکم خانواده برای تعیین مقدار حق زن، از کارشناس استفاده می کنند و کارشناس با تماس با زوجین و تحقیق در خصوص شرایط آن ها میزان حقوق زوجه را تعیین می کنند و پس از ابلاغ نظر کارشناس طرفی که اعتراض دارد ظرف مدت ۷ روز نسبت به آن با ذکر دلایل اعتراض می کند و دادگاه برای بررسی مجدد میزان حقوق زوجه، از هیات سه نفر کارشناسان نفقه استفاده می کند.
نکته: بر طبق ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی اگر زن بتواند ثابت کند زندگی مشترک او با شوهر ضرر مالی، شرافتی یا بدنی به همراه داردد دادگاه او را محکوم به تمکین نخواهد کرد که در این صورت تمکین نکردن باعث از بین رفتن حقوق زوجه نمی گردد.
فرزند تا چه زمانى مستحق دریافت نفقه است؟
در شرع و قانون سن معینى براى نفقه فرزندان در نظر گرفته نشده است و عرفاً مادام كه اولاد داراى شغل و درآمد مشخصی نباشند، پدر نسبت به پرداخت نفقه مسئولیت دارد. یکی از نکاتی که در این زمینه در جامعه میتوان مشاهده کرد، این است که تا زمانى كه فرزند دختر، همسر انتخاب نكرده است یا فرزند پسر مشغول تحصیل باشد، به كارمندان حق اولاد پرداخت مىشود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه نفقه فرزند میتوانید مقاله نفقه فرزند بعد از طلاق را مطالعه نمایید
آيا زن پس از طلاق و یا فوت همسرش هم باید نفقه دریافت کند؟
طبق ماده 1109 قانون مدنی زنی كه طلاق رجعی گرفته (طلاقی كه تا مدتش تمام نشده است مرد میتواند رجوع كند) در زمان عده اش (4 ماه و 10 روز) نفقهاش بر عهده مرد است مگر آنكه طلاق در زمانی واقع شده باشد كه زن تمكين نكرده باشد. اما اگر طلاق به دليل فسخ نكاح باشد زن تنها در صورتی كه حامله باشد تا زمانی كه فرزندش به دنيا خواهد آمد حق نفقه دارد. همچنین زن پس از مرگ شوهرش تا زمانی که در عده وفات شوهرش است نفقه دريافت میكند و اين نفقه در صورتيكه مرد خودش دارايی داشته باشد از دارايی خودش و در غير اين صورت از اموال اقارب (اشنايان و خانواده فوت شده) تامين خواهد شد.
طلاق گرفتن زن به علت پرداخت نکردن نفقه
بر طبق ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است به شرط این که زن بدون مانع مشروع از ایفای وظایف زوجیت امتناع نکرده باشد در این راستا اگر مردی نفقه همسر خود را در صورت تمکین نپردازد، زن می تواند از طریق دادخواست و با توجه به مبلغ درخواستی از طریق شورای حل اختلاف یا دادگاه، محکومیت شوهر را به پرداخت نفقه معوقه درخواست نماید و یا این که می تواند به دادسرا رفته و شکایت ترک انفاق طرح نماید.
سوال دیگری که غالباً مطرح می شود این است که:
آیا زن باید حکمی در باب محکومیت شوهر مبنی بر نپرداختن نفقه داشته باشد تا بتواند بر اساس آن درخواست طلاق کند
یا همین که در جریان دعوی طلاق بتواند قصور شوهر در نپرداختن نفقه را ثابت کند کافی است؟
رویه دادگاه ها در این خصوص متفاوت است.
اکثر محاکم تا زمانی که زن حکم محکومیت شوهر به پرداخت نفقه را نداشته باشد
و آن را به عنوان دلیل پیوست دادخواست طلاق خود نکند
از پذیرش دعوی طلاق به درخواست زن به این جهت امتناع می کنند
و رای به طلاق نمی دهند.
اما برخی از دادگاه ها هم هستند
که معتقدند قانون گذار صرف اثبات تخلف شوهر از پرداخت نفقه با وجود تمکین زن و احراز این موضوع درجریان دعوی طلاق به درخواست زن ناشی از ترک انفاق را کافی برای پذیرش دعوی طلاق به درخواست زن می دانند
و حکم به طلاق را صادر می کنند.
حال اگر زنی که درخواست طلاق به علت نپرداختن نفقه مطرح کرده است
و حکم محکومیت شوهر به پرداخت نفقه را در اختیار دارد
طبعاً با توضیحاتی که داده شد راحت تر می تواند حکم طلاق بگیرد.
مشاوره با بهترین وکیل نفقه در مشهد
دادپلاس با داشتن تجربه زیاد در زمینه پرونده های دریافت نفقه میتواند کمک زیادی به شما در این زمنیه بکند! اگر شما برای دریافت نفقه نیاز به مشاوره با وکیل نفقه در مشهد دارید همین الان با شماره tel:09152491040 در تماس باشید
برای دریافت مشاوره از وکیل خوب مشهد میتوانید با شماره های کارشناسان دادپلاس در تماس باشید.